Yeni Dünya Düzeni (YDD) 1991’de SSCB’nin çözülmesiyle başladı denilebilir. Belirleyici özelliği tek kutuplu dünyadır. Bu düzen, 6. bunalım dönemi başlıklı yazıda belirtildiği gibi 2011’de, Suriye’de savaşın başlamasıyla ortadan kalktı denilebilir. Bu sembolik bir tarihtir. YDD sonrası dönemin en belirgin özelliği ABD merkezli tek kutuplu dünyanın ya da başka adıyla YDD’nin ortadan kalkmasıdır. “ABD istedi mi her şeyi yapar” anlayışıyla belirlenen YDD düzeni sona erdi.

Bu yeterince anlaşılmış değildir. Anlaşılmış olsaydı ABD’nin desteklediği İsrail’in İran karşısında kesin zafer kazanacağı anlayışı bu kadar yaygın olmazdı. Bu anlayışın şaşkınlığa dönüşmesi için birkaç gün yeterli oldu.

Çin, İran’da Suriye’dekine benzer sonuca engel olacaklarını açıkladı. Kuzey Kore, İran’ı desteklediğini açıkladı. Benzer açıklamayı Pakistan da yaptı. Rusya’dan şimdilik “arabuluculuk yapabiliriz” dışında tepki gelmedi ama İran’ın Rusya-Çin eksenli BRICS üyesi olduğunu unutmamak gerekir. Eğer savaş büyürse, İsrail yetersiz kaldığı için ABD daha aktif tutuma girerse, Rusya da buna cevap verecektir.

İran, Çin için özellikle önemli ülkedir. Bu ülkeden hem petrol almaktadır ve hem de Çin’in planladığı büyük yatırım projesi “Yeni İpek Yolu”nun önemli ülkesidir.

Rusya-Ukrayna savaşının ilk yıllarında Rusya, İran’dan yeterli sayıda sahip olmadığı dronları alıyordu. Ukrayna İran dronlarını etkisizleştirmeyi başarınca bu kez Kuzey Kore’den almaya başladı, ardından kendisi yüksek sayıda üretime yöneldi.

Bu üç ülke arasında askeri işbirliği zaten bulunuyor.

Dünya artık tek kutuplu “ABD dünyası” değildir.

Sadece Orta Doğu’da değil, Latin Amerika’da da böyledir.

ABD bütün çabasına rağmen Venezüella’da ne Chavez ne de Maduro yönetimlerini devirebildi.

Bolivya’da Morales yönetimini ordu-polis darbesiyle devirebildi ama kısa süre sonra yapılan seçimi bu kez Maduro’nun yardımcısı kazanacaktı.

ABD askeri ve ekonomik olarak yine büyük güç olmakla birlikte “ABD istedi mi yapar” dönemi geride kalmıştır. ABD’nin ekonomik olarak Çin karşısında zorlandığını görebiliyoruz.

İsrail’in ABD desteğini de alarak İran rejimini dağıtacağını sananların birkaç günde fena halde şaşırmaları YDD’nin bittiğini anlamamaktan geliyor.

YDD’nin uzantılarından birisi de BOP (Büyük Ortadoğu Projesi) idi.

Bu da bitti, yok artık…

Başka bir dünya düzeni var…